Lần theo dấu cỏ
Lần đầu ngước đọc dòng chữ vàng óng màu rơm rạ “Đại học An Giang”, tôi hạnh phúc trong bồi hồi. Trường đơn sơ nằm trong một con hẻm nhỏ, thanh bình. Thuộc trung tâm Long Xuyên nhưng ngôi trường mang vẻ đẹp trầm lặng, những mảng rêu bao phủ lấy chân tường, màu xanh dịu nhẹ như con phố hiền nơi đây. Đối với tôi, tất cả đều lạ lẫm. Sau này, tâm sự với bạn chung lớp, chúng thường đùa tôi người “từ trên rừng xuống” hay “từ dưới biển mới lên, tội quá!”, tôi chống chế lúc ấy chưa là “sinh viên mà!”…
Sân trường mát rượi, ngủ yên trong im lặng như lắng nghe âm thanh vang lên từ những viên phấn nơi bục giảng, mơ màng theo những vang vọng ở một dãy phòng học vẳng lại. Bài giảng tôi nghe không rõ lắm, nhưng cảm nhận được sức hấp dẫn, giọng trầm ấm của một thầy giáo đã chững tuổi. Tôi yêu vô cùng cái giọng nói ấy, những năm ngồi ghế giảng đường và cả đến bây giờ, giọng của thầy tôi.
Trường Đại học của tỉnh miền quê. Nơi đâu cũng thấy cỏ. Tôi lớ ngớ bàn chân bị gai cỏ mắc cở cứa da rướm máu. Mưa miền Tây kéo theo lụt lội, trường ngập ngụa trong màu nước dơ bẩn, tôi thấy cả những con cá đang bơi ngoài bụi cỏ, dưới khe tấm đan đã nứt vỡ. Đôi dép lấm lem vì mắc kẹt ở vũng bùn ngụy trang dưới làn nước. Thấy ghét quá đi mất! Giảng đường mơ ước đây sao? Tôi không mừng mà chỉ thấy ngao ngán, lo lắng cho quãng thời gian mà người ta thường nói là “đẹp nhất” của đời người. Tôi chưa biết nó đẹp thế nào chỉ thấy rưng rức lạ.
Những ngày đầu trong ngôi nhà mới, chào đón tôi là lũ chuột hôi hám, to đùng chạy loạn xạ ở những dãy hành lang kí túc xá. Tôi bị chúng làm hoảng sợ và hét toáng, giọng tôi “thánh thót” lọt đến tai cô quản lí. Tôi bối rối, chối quanh, sợ phải viết tự kiểm, rồi chỉ trỏ một phòng đâu đó. “Sinh viên mà!”, tôi bắt đầu biết ranh ma đáo để.
Kí túc xá nằm chơi vơi trong khoảng Trường Đại học có những dãy phòng bao quanh. Từ cảm giác lạc lõng, cứ muốn chạy nhanh về nhà, tôi dần yêu hơn nơi mình đang sống. Nhớ làm sao, những dãy hành lang nhộn nhịp tiếng chân bước, tiếng nói cười, rồi lại hun hút gió, lạnh lẽo mỗi độ sinh viên về nghỉ lễ, tết. Cảm giác vắng lặng và buồn bã. Nơi đông đúc nhất cũng là nơi vắng vẻ nhất! Mới nhộn nhịp, giờ heo hút, vắng như chùa bà Đanh. Tôi thích một mình đứng lặng người ngoài ban công để nghe gió rượt đuổi về đêm trên những tàu dừa xào xạc lá, trên những cây bàng mà thỉnh thoảng vô tình gió làm rớt vài chiếc lá đã vàng úa. Chúng chao liệng trong không gian vắng lặng như tiễn biệt những người bạn xung quanh, lần cuối trước khi về với lòng đất. Tôi chạnh lòng. Đời người có khác nào chiếc lá vàng kia? Rồi để cái lạnh ngấm ngầm vào da thịt. Đôi lúc, tôi thức khuya chỉ để ngắm nhìn, để lắng nghe một vài chiếc xe đi về trong đêm, âm thanh của chúng không đủ làm náo động cả đường phố nhưng làm tôi xốn xang, kiếp người nay đây mai đó, như cánh chim trời, đây là lúc họ trở về nhà hay chỉ mới bắt đầu của những chuyến đi? Tôi nghĩ tới chuyến đi của đời mình. Chẳng biết từ lúc nào, tôi thấy mình hay trầm tư. Môi trường mới với nhiều va chạm, khiến con người ta bỗng già dặn, trưởng thành hơn thì phải.
Nơi đây, không có ánh đèn sáng lóa khi đêm về, hay lập lòe vào lúc trời khuya từ những ô cửa nhỏ phòng sinh viên, chắc là u ám, ghê sợ lắm! Giữa màn đêm bao la bủa vây ngôi trường là ánh sáng vụt tỏa của tri thức, sinh viên miệt mài những độ mùa thi. Thỉnh thoảng, hương mì tôm bay nồng nặc, chạy sộc vào mũi. Đối với sinh viên món ăn “rẻ, tiện, nhanh” này diễn ra lén lút, chúng tôi thường nói đùa nhau đó là “hoạt động về đêm”, nội quy kí túc cấm nấu ăn trong phòng, mà hễ cái gì “cấm” lại khiến con người ta thích làm, nhất là “sinh viên mà!”.
Thi thoảng một vài nữ sinh nửa đêm phải nhập viện, kiệt sức vì bài vở và vì “suy dinh dưỡng”. Sinh viên muôn đời có bao giờ no đủ, ấy thế mà người ta lại nói nó đẹp nhất!
Buổi sáng, tôi thức dậy khi dưới sân kí túc xá rậm rịch tiếng chân người. Tôi hay thức khuya để sáng ra luống cuống, đứng “trực” nhà vệ sinh. Ai bảo đợi chờ là hạnh phúc? Trễ học, len lén đi khẽ vào lớp, thầy có phát hiện cũng chỉ cười khì: “Đúng là sinh viên!”…
Thế đấy, tháng năm cứ trôi qua vùn vụt trong lo toan vụn vặt cuốn quanh đời sinh viên. Tôi lớn dần trong những bài học. Cuộc sống! Tự bản thân nó đã là lớp học. Tôi đâu chỉ có một lớp học nơi giảng đường này. Dưới mái nhà ấy, tôi đã thực sự yêu thương và biết yêu thương, trăn trở, chiêm nghiệm, sống bằng hơi thở của bạn bè, của thầy cô và đập chung nhịp với cả những sự vật xung quanh mình.
Những ý nghĩ vụn vặt cứ miên man tràn về trong một chiều tôi trở lại mái nhà năm nào. Trường xưa còn đó trong dấu vết của tường rêu, bạn bè giờ ở chốn nao.
Ngôi giảng đường mới khang trang đã thay thế tất cả. Tôi bước chân lên cỏ. Cỏ vẫn cứa bàn chân tôi thôn thốn. Dấu cỏ đè lên tháng năm để hôm nay trở lại lòng tôi lại bồi hồi. Vờ như lẫn trong cỏ lá, tôi thấy mình trong khoảnh khắc lần đầu đặt chân đến giảng đường. Tất cả vẫn tươi mới. Tất cả như vừa hôm qua.
Tác giả Hoàng Trúc
(Ảnh: AGU)