Người trước súng sau!
Dân tộc ta đã sớm dựng nên một quốc gia tự chủ với quy luật dựng nước đi đôi với giữ nước. Trong nhiều cuộc chiến tranh, chúng ta phải luôn đối đầu với các kẻ thù “nhiều người-nhiều của” vô cùng hung hãn. Từ đó, muốn giành chiến thắng phải tìm ta cách đánh phù hợp, đạt hiệu lực, hiệu quả cao nhất. Nhân dân ta muôn đời luôn lạc quan, tự hào: “Nực cười, châu chấu đá xe/Tưởng rằng chấu ngã ai dè xe nghiêng”.
Nhưng sau khi nước ta bị Thực dân Pháp đô hộ, nhiều cuộc khởi nghịa nổi lên đều bị giặc thẳng tay đàn áp. Nguyên nhân như Bác Hồ cắt nghĩa là “Không phải bởi giặc mạnh mà do ta chưa biết cách làm”. Vì thế, sau khi Đảng ta ra đời, Đảng đã xác định mục tiêu khởi nghĩa vũ trang giành lại độc lập dân tộc khi có thời cơ. Câu hỏi đặt ra là trong cuộc chiến đấu với kẻ thù với một quân đội “nhà nghề”, được trang bị những vũ khí hiện đại thì chúng ta phải xây dựng quân đội cách mạng trong điều kiện bí mật và thiếu thốn về khí tài, vật dụng chiến tranh như thế nào?
Chủ tịch Hồ Chí Minh-Người cha của các lực lượng vũ trang đã chỉ ra phương châm “Người trước, súng sau”. Theo Bác, trong mối quan hệ với vũ khí thì con người giữ vai trò quyết định, đi trước còn vũ khí là yếu tố quan trọng, cần thiết. Bởi vì, con người làm ra vũ khí, sử dụng vũ khí và chính con người đã là vũ khí vạn năng, bền vững, còn vũ khí là công cụ bổ trợ, góp phần tạo cho con người làm nên những chiến thắng trong hoạt động quân sự. Người khẳng định: “Vũ khí tốt mà tinh thần hèn, thì cũng vô dụng”. Hơn nữa là: “không thể cậy vũ khí mà có thể quyết định được thắng lợi. Phải xem những người cầm vũ khí có phải là những chiến sĩ hăng hái đánh trận không”.
Năm 1940, khi chuẩn bị về nước trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng, Người xác định: “nếu bây giờ có vũ khí thì lấy ai mà vác vũ khí? Cho nên cứ tìm cách về nước đã, sau đó chúng ta sẽ vận động quần chúng. Khi quần chúng đã giác ngộ cao thì ta sẽ có vũ khí”. Trong Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân (tháng 12 năm 1944) Người khẳng định: “ Tên Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân nghĩa là chính trị trọng hơn quân sự. Nó là đội tuyên truyền… Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân là đội quân đàn anh, mong cho chóng có những đội đàn em khác. Tuy lúc đầu qui mô còn nhỏ, nhưng tiền đồ của nó rất vẻ vang. Nó là khởi điểm của giải phóng quân, nó có thể đi suốt từ Nam chí Bắc, khắp đất nước Việt Nam”.
Quán triệt tư tưởng “người trước, súng sau” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi trọng và giải quyết có hiệu quả mối quan hệ giữa con người và vũ khí, vận dụng sáng tạo vào xây dựng lực lượng vũ trang nói chung, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam nói riêng. Từ 34 chiến sĩ buổi ban đầu, Quân đội ta đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, lập nhiều chiến công hiển hách. Trong quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Quân đội luôn được chăm lo xây dựng vững mạnh về chính trị, làm cơ sở nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu. Cán bộ, chiến sĩ thường xuyên được giáo dục chính trị, tư tưởng, trau dồi bản chất giai cấp công nhân, mục tiêu, lý tưởng chiến đấu; qua đó, luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức, lối sống trong sạch, lành mạnh, có ý chí, quyết tâm, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Thực hiện tốt công tác huấn luyện, giáo dục, đào tạo, rèn luyện cán bộ, chiến sĩ có sức khỏe, trình độ, kiến thức, năng lực, ý thức tổ chức kỷ luật cao đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Đồng thời, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm, chăm lo bảo đảm vũ khí, trang bị kỹ thuật cho Quân đội theo khả năng cao nhất có thể của đất nước. Nhờ đó, Quân đội nhân dân Việt Nam đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, cùng với toàn Đảng, toàn dân đánh thắng các đế quốc hùng mạnh, các cuộc xâm lược của các nước giàu hơn ta, lớn hơn ta trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Hiện nay và thời gian tới, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn của thời đại, song tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, bất thường, phức tạp và khó dự báo. Sau gần 40 năm đổi mới, thế và lực, sức mạnh tổng hợp quốc gia, uy tín quốc tế của đất nước, niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước ngày càng được nâng cao, tạo ra những tiền đề quan trọng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy vậy, chúng ta cũng đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch tăng cường chống phá Đảng, Nhà nước và Quân đội. Bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và ứng phó với an ninh phi truyền thống vẫn đang là những thách thức rất lớn. Tình hình trên đòi hỏi Đảng ta tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới đất nước, không ngừng gia tăng tiềm lực về mọi mặt của quốc gia, bảo vệ vững chắc Tổ quốc và những thành quả phát triển đã đạt được, đưa đất nước vững bước tiến lên, phát triển nhanh và bền vững.
Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, Đại hội XIII của Đảng xác định: Xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Đến năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Đây là quan điểm, chủ trương, phương hướng đúng đắn, khoa học, vừa mang tính cấp thiết trước mắt, vừa cơ bản, lâu dài; là đòi hỏi tất yếu khách quan, phù hợp với xu thế thời đại, khả năng của nền kinh tế đất nước, yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Nắm vững và thực hiện đúng chủ trương này là tiếp tục quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về “người trước, súng sau”./. Trung Thành