Trang nghiêm tổ chức Lễ tắm Bà Chúa Xứ núi Sam
Vào lúc 24 giờ ngày 20/5/2025 (nhằm ngày 23/4, rạng sáng 24/4 âm lịch), tại Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam (phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang), Ban tổ chức Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam năm 2025 phối hợp với UBND thành phố Châu Đốc và Ban Quản trị Lăng miếu núi Sam đã trang nghiêm tổ chức Lễ tắm Bà Chúa Xứ núi Sam.
Đến dự lễ có đồng chí Lê Văn Nưng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh An Giang; cùng các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy; đại diện lãnh đạo các Ban, sở, ngành tỉnh và Thành ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN TP. Châu Đốc, lãnh đạo các phòng, ban thành phố và đông đảo người dân địa phương và du khách thập phương đến dự lễ.
Lễ tắm tượng Bà diễn ra trong không khí trang nghiêm, là một trong những nghi thức truyền thống quan trọng trong Lễ hội cấp quốc gia Vía Bà Chúa xứ Núi Sam với 3 hoạt động chính: Chuẩn bị nước tắm Bà, tắm Bà, thay áo mão mới cho Bà. Trong nghi lễ Tắm Bà, nước tắm Bà được chuẩn bị trước đó vài tiếng, quy trình nấu nước tắm Bà cũng phải chu đáo với tất cả sự trang trọng, kỹ lưỡng.
Như mọi năm, nước tắm tượng Bà được nấu từ 9 loại hoa tươi thơm như huệ đỏ, cúc vàng, huệ trắng, đồng tiền, hoa phượng, hoa điệp, hoa hồng, hoa lài, sen, để nguội, lắng lọc lại cho tinh khiết, cho nên nước vừa có hương thơm tự nhiên và vừa trong sạch thanh khiết. Việc làm này thể hiện sự thành kính, vô cùng trang trọng trước khi tiến hành nghi thức tắm cho Bà.
Nghi thức tắm Bà bắt đầu bằng nghi lễ nghiêm trang, thành kính với phần cúng mở đầu của Ban Quý Tế Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam cùng với lãnh đạo của địa phương. Sau đó bức màn nhung đỏ che chánh điện nơi Bà ngự từ từ được khép lại che toàn bộ gian thờ Bà.
Tổ tắm Bà gồm chín người phụ nữ sẽ dùng khăn mới của Ban tế lễ và khăn của khách thập phương dâng cúng được thấm nước nấu bằng chín loại hoa thơm tinh khiết, vắt khô rồi lau lên cốt tượng. Sau đó là khoác lên cốt tượng bộ áo và mão mới, trang sức đẹp, quý giá. Hoàn thành nghi thức tắm Bà xong thì tấm màn nhung đỏ được kéo ra và lúc này mọi người vào lễ Bà trong không khí trang nghiêm, phấn khởi khi được diện kiến Bà vào thời khắc này và gửi gắm niềm tin, ước nguyện của mình đến Thánh Mẫu.
Lãnh đạo tỉnh và thành phố Châu Đốc thành tâm nguyện hương cầu Bà ban phước lành.
Tất cả được diễn ra trong sự thành tâm, trang trọng, tôn kính của cả người đang tiến hành nghi lễ lẫn cả người đang chứng kiến buổi lễ. Hương khói lan tỏa hòa quyện trong hương thơm của các loài hoa, nước hoa, cùng với lòng thành kính trong tâm thức của mỗi người đã tạo nên một không gian thiêng mầu nhiệm của buổi lễ tắm Bà. Còn bộ y phục cũ của Bà được cắt thành những mảnh nhỏ, đặt trang trọng các mảnh vải áo này vào phông bao giấy đỏ để làm lộc cho người dân.
Lễ Tắm Bà không chỉ là nghi thức tắm rửa, thay y áo mới cho tượng Bà mà còn là dịp để người dân thể hiện lòng thành với vị thần, cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, gia đạo bình an. Công tác chuẩn bị kỹ lưỡng và trang nghiêm góp phần bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa – tâm linh độc đáo của người dân Nam Bộ.
Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam là một trong những lễ hội lớn của người dân Nam Bộ nói chung và người dân An Giang nói riêng, mang nhiều nét văn hóa độc đáo và là sản phẩm văn hóa – du lịch tâm linh, thu hút hơn 5 triệu lượt khách du lịch hằng năm.
Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam năm 2025 được tổ chức từ 12/5 đến 24/5 (nhằm 15/4 đến 27/4 Âm lịch) và đây cũng là năm đầu tiên lễ hội này được UNESCO công nhận Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
TRƯỜNG GIANG