Tác phẩm vào vòng chung khảo dự định in sách để quảng bá
NHỚ QUÊ – Mạc Đình Nguyên (Bến Tre)
Chiều mưa ngồi nhớ đồng bằng
Sông Tiền, sông Hậu mây giăng trắng trời
Gió lùa từng vạt nắng rơi
Cù lao sóng vỗ hụt hơi mái chèo
Xuôi dòng con nước trôi theo
Bông bần rụng trắng mùa heo hút gầy
Con chuồn chuồn ớt thơ ngây
Đuổi theo mê mải không hay lạc đàn
Nhờ gió gọi chuyến đò ngang
Tiếng kêu trôi lạc giữa không gian chiều
Bìm bịp ngồi canh thủy triều
Báo tin nay nước lớn nhiều rồi nghe
Kênh rạch chằng chịt xuồng ghe
Nhớ ngày tháng cũ tròn xoe mắt nhìn
Mùa nắng hạn cuộc mưu sinh
Đêm nằm mơ thấy quanh mình rong rêu
Ô hay! Còn biết bao điều
Lo toan bề bộn ít nhiều bỏ quên
Rót vào khuya tiếng dịu êm
Nhớ dai dẳng nhớ mà đêm rất dài
Thương sông gọi tiếng đò ơi
Vòng tay giữ trọn chờ mơi mốt về
Ôm vào lòng bóng hình quê
Mẹ lau nước mắt… con về rồi sao?
XIN VỀ LÀM CỎ MẦN TRẦU GỘI THƯƠNG – Trần Ngọc Hòa (Kiên Giang)
Chân vừa chạm đất chín Rồng
Đã phù sa ngọt hương nồng nàn đưa
Đã châu thổ rõ hai mùa
Đã loang nước bạc dầm khua ơi… hò.
Đã tràm vũ khúc cánh cò
Lục bình, sen, súng, nở cho đẹp đời
Bên xuồng ba lá ai bơi
Vào câu vọng cổ ngọt muồi đồng quê.
Đêm nằm hóng chướng non về
Guộn mình ngủ chiếc nóp quê thử nào
Khuya nghe cuống rạ thì thào
Thương miền Tây thớ đất ngào phèn chua.
Áo bà ba dễ thương chưa
“Chịu thì ừa phứt, cò cưa chi trời!”
Chàng trai đã tỏ tình rồi
“Qua đây me Bậu, từ hồi nhổ chưn”.
Ruộng, vườn, biển, núi, rừng, bưng
Chuyện xưa quánh giặc rộn tưng xứ này
Lòng dân hoa trổ hương bay
Gần phèn tình vẫn ngọt ngay thiệt thà.
Đã mộc mạc chiếm hồn ta
Đã lòng yêu, chẳng muốn xa tý nào
Miền Tây ơi! Quá nặng sâu
Xin về làm cỏ mần trầu gội thương.
CÓ PHẢI ĐỒNG BẰNG LÀ CHIẾC TỔ – Nguyễn Thanh Hải (Tiền Giang)
Nè em, có phải Đồng bằng là chiếc tổ
cuộc đời khác gì những nhánh sông
chúng mình đã muôn trùng hết phần tư thế kỷ
giờ trở về, cho hỏi xíu nghe phù sa, muốn làm tiếng chim nằm lại nơi nào để thấy hết bóng dáng đồng bưng
À con sông quê, ơi con sông quê chảy về đâu mấy bận hò khoan
có phải sông khô rồi sông đầy lại
người Đồng bằng có bao giờ quên dấu chân bờ bãi
cảm xúc vẫn hoài nguyên như thuở bờ cõi mở mang nào
Nè em, có thấy tổ quạ bên loài cây sương sáo
mấy cọng rơm vàng cũng muốn nói thay lời bông lúa bông dưa
ghe xuồng nhỏ đời bán mua rộng quá
cây bẹo nào treo xuôi ngược kiếp thương hồ
Có phải Đồng bằng là chiếc tổ
chúng mình, những cánh chim trời bay đi tứ chiếng
cuối cùng cũng nhận ra không gì nhắc mình gần hơn xứ sở
trăm ngã muôn chiều rồi cũng về lại chiếc tổ bình yên…
VỀ THƯƠNG NĂM NGÃ SÔNG – Trần Thanh Dũng (Sóc Trăng)
1
năm ngã thương hồ đêm tụ lại
chén thù chén tạc kiếp mưu sinh
phiên chợ khai mào đầu í ới
chào nhau đánh tiếng mở bình minh
2
năm ngã sông thương* yêu quý lắm
người quê chơn chất bán mua quê
một ít trái cây dăm mớ cá
hỏi thăm tình nghĩa đặng ra về
3
năm ngã sông đi năm ngã nhớ
người về bến cũ khách còn đây
ngày lú mặt trời tan buổi chợ
nhớ thương con nước cũng vơi đầy
4
cũng như chợ, người đời tan hợp
năm ngã sông thương nặng một dòng
nước cũng vậy muôn đời tan hợp
mai chiều rồi biết có buồn không?
5
ngày đã rạng mai em về hợp phố
neo lòng chín sắc nhớ sông thương
năm ngã sông đầy năm ngã nhớ
ngã nhơn sinh ngã của vô thường.
________
*Ý thơ của Nhà thơ, nhạc sĩ Trần Hồng Sơn
(8/2020)
BÓNG MẮT PHÙ SA – Lê Quang Trạng (An Giang)
Mỗi lần úp mặt vào sông tôi lại thấy cha:
“lưỡi nước có bén đến đâu cũng không dứt được cái cột nhà”
cha khắc lên đó chi chít gương mặt năm qua
đặt cho chúng cái tên
bằng những được mất sau mùa nước nổi
những dấu ngấn tuổi sông thêm lần định chỗ
chúng mang một màu phù sa nguyên thủy đến lạ kỳ.
Cha không còn đôn nóng cột nhà mỗi lần cơn nước thiên di
tiếng thở ra nhưng không phải thở phào
sóng rủ nhau ra xa, ra xa
người trẻ lên phố
lên đời
dời nhà xa sông mẹ
cây cột cái trơ ra những vết búa bầm
con bìm bịp há miệng trong hủ rượu kêu không thành tiếng
bốn mùa điên điển trổ vàng mà đắng ngắt phù sinh…
Lần về nơi đêm nước dâng mẹ trở dạ sinh tôi
người già chỉ tay ra giữa con sông
không biết lá nhau, dây rốn của mình đã trôi đến nơi nào
chúng có thắp xanh cho bãi bờ đồng ruộng
hay bùn nâu trong dự án lấp nền
là cát sỏi dạt xứ người xa hút
và rã rời những trận cuốn cuồn, hốt hoảng chạy: Sông ơi!
Đó là lần đầu tiên và duy nhất trong đời
tôi nhận ra sông phơi trơ lòng mình và ngửa mặt lên trời cao rộng, chơi vơi!
nghe những đứa con từ giã ra đi không biết chốn về
đêm phố nóng ran đánh thức bằng tiếng container vào bến
níu sợi khói nhang gầy
giấc mơ hóa kiếp một miền sông…
BẾN TRE CÒN HẸN EM VỀ – Nguyễn Giang San (Đồng Tháp)
Bến Tre còn hẹn em về
Để thương đến cạn cùng quê hương này
Chiếc rẽ quạt vẫn từng ngày
Hướng về phía biển gọi đầy cá tôm
Mình về ngủ với rạ rơm
Đang mùa Thạnh Phú lúa thơm trĩu đồng
Cổ Chiên ơi một đời sông
Nơi ta nguyên vẹn lớn ròng tuổi thơ
Hạt muối mặn tự bao giờ
Mà Ba Tri vẫn còn chờ đợi ta?
Chữ chở đạo, bút đâm tà (*)
Câu thơ Đồ Chiểu đêm ngà ngà trăng
Đất Mỏ Cày vẫn in hằn
Dấu chân đồng khởi mõ làng gọi nhau
Dừa xanh vươn ngọn trời cao
Nơi trang sử góp tự hào dừa ơi!
Trong cần mẫn giọt mồ hôi
Những cây giống thương nụ cười nhà nông
Từ Chợ Lách ra Cửu Long
Bao vườn trái trĩu giữa lòng tay cha
Châu thành nào có còn xa
Nhịp cầu Rạch Miễu nối qua sông Tiền
Con sông kẻ một đường viền
Vào lòng ta những bình yên quê mùa
Mẹ mình nhắc chuyện đời xưa
Lãnh binh kháng Pháp kể vừa lòng dân
Mồ hôi, máu thịt tiền nhân
Cho Giồng Trôm cuộc biến thân diệu kỳ
Những mùa xâm mặn biển đi
Vườn xanh Bình Đại chờ thì thầm mưa
Trong từng ngọt ngất vị dưa
Còn trằn trọc những ngày mùa nông dân.
Thành phố mình đến bao lần
Hẹn bao lần nữa để gần nhau hơn
An Hội ai rót tiếng đờn
Nghe ra hạnh phúc, giận hờn, yêu đương…
Dù xa đến mấy nẻo đường
Bến Tre vùng đất ta thương, em về!
_________
Chú thích:
(*) Chữ chở đạo, bút đâm tà: Lấy ý từ hai câu thơ cụ Đồ Chiểu:
“Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà”.
PHƯƠNG NAM NGẠO KHÚC – Trần Đức Tín (Cà Mau)
rạch trời rớt xuống
tay chống tay chèo
đầu đội nón lá
chân xỏ dép lào
kéo điếu thuốc gò
gác chân chữ ngũ
quăng chài dính điệu xuống xề ớ Vọng Kim Lang
những kẻ dong thuyền đời mình bạt dòng Cửu Long
làm tim tím Lục Bình cũng giật mình trong giấc mộng lang thang
phương Nam lộng gió
tui thương em đêm trăng lên giả đò đi đặt vó
mấy con cá lìm kìm ngửa cổ uống trăng tan
rạch trời rớt xuống
những kẻ bạt mạng theo dòng Cửu Long vu vu tiếng sáo
tẻ nhạt gì mà rêu phong phủ đầy ngày ông bà mình đi khai hoang
lập ấp lập làng đặt tên sông là Cái Răng, Cái Nước
đêm giăng lưới ngẫm thừa thãi buồn nên bắt đại nhịp song lang
rạch trời rớt xuống
núi đồi bạt ngàn
sông nước mênh mang
em có thương tui thì về nhà mẹ mà trồng lấy cọng Ngò
đừng cơ cầu chi cho đau lòng con cúm na cúm núm
ngày chúng tui rạch trời rớt xuống
tay chỉ có cây dầm
môi chỉ có điệu hát
và tim đập nhịp Cửu Long giang.
LẦN TAY ĐẾM MÁ ĐƠN COI – Trần Thế Vinh (An Giang)
Lần tay… đếm Má đơn côi
Lá khô chưa rụng, khóc đời lá xanh
Người thành bi kịch. Mật danh
Tám mươi tuổi. Còn thức canh tìm đàn!
Má lần đếm nhịp thời gian
Nghĩ ai khâm liệm kỹ càng cho con
Hỏi ai cắt nút áo tròn
Tấm áo chiến sĩ có còn nguyên trinh?
Hỏi chai dầu gió. Chung tình
Vợ con tặng. Còn bên mình hay không?
Vần xoay nước lớn nước ròng
Năm nay tháng Bảy gió giông tứ bề
Nhìn lên vũ trụ u mê
Ngôi sao nào đã rụng về núi non!
Đời nay. Hỏi chuyện sống còn
Má cứ đợi mõi. Đợi mòn tháng năm
…
Con đi… Ba cũng biệt tăm
Rụng như chiếc lá. Mỗi năm mỗi mùa
Năm Non gió lộng mây mưa
Bảy Núi huyệt mộ ai chừa cho Ba?
Trùng trùng ngả, nẻo… Hút xa
Nhìn hướng Má. Con mặn mà sắt son!
Quê mình cây mọc chồi non
Mẹ con trông ngóng đến mòn tuổi xuân
Má giờ theo suối, lên rừng
Lần về quê Mẹ hiệp phùng cùng Ba…
PHÙ SA NHỚ – Đình Thu (Bến Tre)
Ngày cúi xuống hôn đồng bằng
Gương mặt châu thổ tiếng trầm buông rơi
Con đò dọc nằm nghỉ ngơi
Sông đầy khát mái chèo bơi ngược dòng
Mẹ ngồi hát lý cây bông
Ngoài trời nắng hét đất giồng khô rang
Bông xanh, bông trắng, bông vàng
Còn bông nứt nẻ gió tràn lên lưng
Tiếng con lóc cửng ngoài bưng
Quẫy khan trên đám lục bình cháy khô
Chờ con nước lớn tràn vô
Bầy rô non mãi ngây ngô tắm sình
Thương mùa hạn cuộc mưu sinh
Cánh đồng loang dấu chân chim kiếm mồi
Ánh tà dương đỏ lịm trời
Buông câu vọng cổ hụt hơi xuống xàng
Chim cuốc kêu giọng đục khàn
Dường như tiếng gọi không còn đủ nghe
Rặng trâm bầu hốt hoảng che
Ráng chiều dụi mắt đỏ hoe dỗi hơn
Gió đưa tay níu hoàng hôn
Đò ngang vớt ngọn sóng chồm lên cao
Chơi vơi hàng đáy nghẹn ngào
Treo dàn lưới đợi từ bao lâu rồi
Bình minh nằm ngủ mớ hoài
Cành nghiêng rũ rượi đợi ngày tháng trôi
Mẹ buồn không nói nửa lời
Vết quầng thâm tím phận người thẳm sâu
Tháng ngày trăn trở lo âu
Cha buồn vít đọt sầu đâu xuống nhìn
Thở dài trong tiếng lặng im
Nhớ mùa nước nổi cá linh tràn về
Điên điển vàng bến sông quê
Chùm ký ức ngủ sau hè phôi pha
Còn đâu đó ở trong ta
Mùi phù sa thấm ướt nhòa cơn mê.
QUAY PHÍA NÀO ĐẤT NƯỚC CŨNG RƯNG RƯNG – Nguyễn Ngọc Tân (Cà Mau)
Em ạ, ở đây mùa xanh thẳm
Hạt giống niềm tin gieo con sóng bạc đầu
Cây bám đảo như tụi anh bám biển
Trúng thất mùa thương lắm phía ngư dân
Đồng đội anh từng ghìm cột mốc Gạc Ma
Gió nhắc mãi từng vòng tròn bất tử
Máu đã thấm đỏ bầm trang sử
Con sóng khơi xa từng nghẹn nấc chủ quyền
Tụi anh lại lao đi, con sóng bùng lên
Đảo nổi, đảo chìm thiêng liêng tổ quốc
Cột mốc đặt trong trái tim trước ngực
Sóng gió biên cương, sóng gió mịt mùng…
Em ạ, ở đây bàng vẫn vuông
Rau tươi xanh mướt đảo Sinh Tồn
Sóng giỡn hải âu và hải âu giỡn sóng
Biển cũng tươi và nắng cũng tươi
Anh vẫn biển ngàn năm em vẫn đảo
Tổ quốc ngàn năm Tổ quốc điệp trùng
Nơi dải đất miết cong oằn dấu hỏi
Quay phía nào đất nước cũng rưng rưng…
Phía trước mặt anh mây vẫn biếc xanh
Sau lưng anh đồng bào ngư dân đất mẹ
Gió bão nhắc anh thế vô lăng cầm lái
Định vị tầm nhìn định vị hướng biên cương…
Trang sử vẫn xanh ở phía thẳm xa
Gió đổi hướng là ùng oàng bão tố
Chỉ có hướng em là hướng hiền hòa
Đợi em nhé, anh sẽ về sau mùa giông bão…
ĐẬP KÉO – Nguyễn Ngọc Tân (Cà Mau)
Vẫn đập bến, vẫn mé sông
Bành bành tiếng máy cuộn trong dây tời
Mà như cuốn cả đất trời
Giữ nguyên cái thế nằm ngồi cùng qua…!
Cũng đường rầy, hệt hỏa xa
Ngồi qua đập kéo như là đu bay
Ào một cái, đổ xuống ngay
Lại thương kéo đập thân gầy năm xưa…
Ở nơi nước mặn đồng chua
Bao nhiêu nặng nhẹ đều đưa xuống xuồng
Sâu thì lạch, cạn thì mương
Chống chèo qua những con đường đầy sông
Người hun hút, gió mênh mông
Thênh thang đập kéo giữa dòng sao đây?
Cứ là lên xuống loay hoay
Lơ thơ trông ngóng cầu may đường về…
Sinh ra ở chốn thôn quê
Mà tài hoa máy mà mê mẩn người
Vui như con trẻ điểm mười
Mừng vui đập kéo hóa người tri âm…
TRÁI TIM HUYỀN THOẠI – Lâm Thị Thanh Trúc (An Giang)
Hạnh phúc là phép cộng
khi ta bắt gặp những rể cây vùi sâu vào lòng đất
cho ra bảy tán lá tròn kết chặt một trái tim
tình quấn quýt dịu xoa nắng núi
Hạnh phúc là phép trừ
cất giấu những niềm đau
chờ mưa vỗ về những tán tròn thốt nốt
xứ sở mình mưa nắng tụ vào nhau
xanh mượt rì rào
chòm cây đơn độc một góc trời An Tức
Hạnh phúc là phép nhân
xứ sở mình
những ô màu vuông vức
bát ngát cánh cò xa
Ôi hạnh phúc!
người bên người vi vu săn mây Dồ Hội
ước một lần đặt chân lên tảng đá đầu voi
để cả biển trời neo vào đáy mắt
Hạnh phúc là phép chia
dãy Cô Tô
hồ Soài So
đâu đó những hoang sơ
tiếng suối bạc chảy xuống lòng hồ bí hiểm
róc rách từng lời truyền thuyết
Hạnh phúc
là được sống giữa lòng quê hương đất nước
“Vạn Lý Trường Thành miền Tây” sử tuyệt
Tức Dụp ưỡn mình che chở đạn bom
Hạnh phúc
là được dạo giữa non cùng thủy tận
ngước nhìn mây đỏm dáng phía “Cổng Trời”
nghe góc bình yên chót vót điệu à ơi…
Hạnh phúc là dãy phương trình mà mỗi người tự đi tìm ẩn số
nghe muôn nỗi tự hào
giữa sừng sững bóng chiều “thốt nốt trái tim”!
NỖI BUỒN CỦA MẸ PHÍA BỜ SƯƠNG – Nguyễn Thanh Hải (Tiền Giang)
Lâu rồi chưa về vác chài quăng xuống lòng sông để ăn bữa cơm chiều cùng mẹ
lời ru nào còn không/ ký ức nào còn không khi đi qua những gò mối thời gian
bây giờ về mà lục lại với xóm làng
tìm xin lỗi mịt mùng ai giữ…
Em tìm đâu thúng mủng
mẹ đã từng đựng tôi bằng những tháng ngày thương nhớ
bao năm rồi còn dính đầy bông keo
hỏi những người muôn phương heo may giờ ở nơi nào mà lạt lẽo
may ra gốc gác dòng sông còn giữ được hồn
Mẹ ngồi bó tàu dừa/ bó những buồn vui lẫn lộn
đếm thời gian bằng tuổi của tôi
đêm nay vườn nhà mồ côi như cánh dế
không gửi được nỉ non buồn nên trời đất giải bày sương
Có thể đã đi qua gần hết dành dụm đoạn đường
không bóng mát ở đâu đẹp bằng bóng mẹ tôi ngồi bó những buồn vui vào nỗi nhớ
trễ nải chiều nay theo heo may về ra ngõ
gặp lại vĩnh hựu buồn nỗi buồn của mẹ móm mém phía bờ sương…
NHỚ MÙI NƯỚC MẮM NHỚ QUÊ HƯƠNG NỘI NGHÈO – Lê Tấn Vũ (Đồng Tháp)
Thu lùa ký ức tràn về
nhớ mùi nước mắm nhớ quê nội nghèo
hương đồng con mãi mang theo
nuôi thơm đời chữ thơ reo tâm hồn
con bày nỗi nhớ ra hong
mùa thu của nội thơm nồng tháng năm
vị quê còn rất thâm trầm
cá linh cũng biết đợi rằm tung tăng
hạt muối nghèo nặng nghĩa nhân
quyện tình con cá thơm rần rật thu
sông còn thao thức suy tư
mùa đi còn mãi lời ru ngọt dòng
lặng nghe cái vị hương đồng
thấm vào con chữ để hồn thơ loang
lặng nghe câu hát sắt son
vị quê khó nhọc còn thơm tới giờ
ta về Hòa Lợi gọi thơ
gặp miền ký ức trôi vô tận hồn
rẽ ra vòng xoáy thua hơn
gặp thơ xanh biếc giữa nguồn cội tâm
mình cùng hát khúc trăm năm
nghe mùi nước mắm thương đầm đậm thương!